Đó là khẩu vị rủi ro. Mỗi người là mỗi cá tính khác nhau nên khẩu vị rủi ro cũng khác nhau. Theo tài chính, khẩu vị rủi ro được chia thành 5 cấp bậc chính:
-
Không thích rủi ro
Những người này cực kỳ không thích rủi ro, các kênh đầu tư được họ chọn thường an toàn, không có rủi ro hoặc rủi ro cực kỳ thấp. Các kênh đầu tư yêu thích của những người này thường là trái phiếu chính phủ hoặc gửi tiết kiệm ngân hàng. Chỉ là gửi tiền vào ngân hàng hoặc mua trái phiếu rồi nhận lãi hàng tháng/ tháng.
Các lợi ích từ việc gửi tiết kiệm:
- Tính thanh khoản cao, có thể rút ra bất cứ khi nào cần
- Dễ dàng thực hiện khi hệ thống ngân hàng ở Việt Nam trải dài và rộng khắp cả nước
- Chủ động kế hoạch tài chính: Có thể tùy theo điều kiện tài chính và xử lý sắp xếp các công việc mà gửi tiết kiệm theo nhiều loại kỳ hạn khác nhau. Bên cạnh đó cũng tính toán được dòng tiền thu về sau khi rút tiết kiệm từ đó chủ động được trong kế hoạch tài chính của mình
- Rủi ro thấp, khá an toàn: Có thể nói gửi tiền ngân hàng “khó mà mất” được, không dễ để một ngân hàng phá sản. Vì điều đó ảnh hưởng lớn đến lòng tin, dư luận và nhiều hệ lụy tài chính phía sau
Nhược điểm:
- Khả năng sinh lời thấp,
Chính những ưu và nhược điểm này của gửi tiết kiệm làm nó phù hợp với những người có khẩu vị rủi ro cực kỳ thấp này. Những người này theo thống kê thường là người lớn tuổi, không thích mạo hiểm. Về giới tính thì phụ nữ thường có khả năng chấp nhận rủi ro ít hơn nam giới, nên họ sẽ nghiên về xu hướng gửi tiết kiệm hơn.
-
Rủi ro ở mức tối thiểu
Người tìm đến loại hình này là khá cân nhắc trong việc mạo hiểm, họ chẳng muốn phải chấp nhận rủi ro lớn cho một cơ hội tương xứng. Rủi ro mà họ chấp nhận ở mức độ thấp, không kỳ vọng quá cao về lợi nhuận mà chỉ mong muốn làm sao khoản đầu tư của mình được an toàn, “ăn chắc, mặc bền”, chấp nhận rủi ro thấp, và cũng hài lòng với mức sinh lời thấp.
Các kênh đầu tư được ưa thích ở người có khẩu vị rủi ro này thường là trái phiếu doanh nghiệp có tài sản đảm bảo, trái phiếu doanh nghiệp có bảo lãnh thanh toán… vì tính chất rủi ro về thanh khoản của các trái phiếu này khá thấp. Trong trường hợp xấu nhất doanh nghiệp phát hành trái phiếu có phá sản thì họ cũng sẽ được trả tiền trước các cổ đông nắm giữ cổ phiếu, hoặc được thanh toán bởi một bên thứ 3.
Nhưng dù với hình thức đầu tư nào cũng thế, họ cũng phải học cách đầu tư trái phiếu trước khi ra quyết định vì họ cũng thuộc người có khẩu vị rủi ro thấp, không muốn đầu tư bất chấp vào loại tài sản nào đó mà không tìm hiểu kỹ.
-
Thận trọng
Những người này thường thường chọn các kênh đầu tư có mức độ rủi ro trung bình. Họ chấp nhận được rủi ro tương đối và mức lợi nhuận kỳ vọng cao hơn so với mặt bằng trung bình là được.
Các kênh đầu tư ưa thích của nhóm đối tượng này là: trái phiếu doanh nghiệp không có tài sản đảm bảo có lãi suất cao, hoặc nếu đầu tư vào cổ phiếu họ sẽ đầu tư thận trọng vào các công ty uy tín, doanh thu lợi nhuận tăng trưởng đều
- Thử thách
Không giống như người có mức độ chấp nhận rủi ro chấp như 3 cấp độ trước, những người có khẩu vị rủi ro này bắt đầu biết đón lấy rủi ro để tìm kiếm lợi nhuận kỳ vọng tương ứng.
Với một số vốn bỏ ra, họ mong muốn có mức sinh lời cao hơn so với mặt bằng chung, và cũng chấp nhận việc thua lỗ, rủi ro nếu khoản đầu tư không theo kỳ vọng được. Họ chấp nhận sự rủi ro trong đầu tư để thu được lợi nhuận kỳ vọng mong muốn
Nhóm người này thường xem xét hết các cơ hội đầu tư tiềm năng, chấp nhận rủi ro cao như đầu tư vào cổ phiếu của những công ty đang trong giai đoạn phát triển. Họ kỳ vọng lợi nhuận thu về cao nhưng vẫn luôn có sự cân bằng tìm hiểu kỹ lưỡng các cơ hội trước khi đầu tư chứ không đầu tư mạo hiểm
-
Mạo hiểm
Ngược lại với những người có khả năng chấp nhận rủi ro cao thấp, những người mạo hiểm họ cực kỳ thích rủi ro. Các hình thức đầu tư: gửi tiết kiệm hay mua trái phiếu chính phủ với mức tỷ suất sinh lời không đủ để hấp dẫn những nhà đầu tư theo trường phái mạo hiểm như này. Họ cảm thấy nhàm chán khi tài sản họ đầu tư không sinh lời như kỳ vọng
Các kênh đầu tư thường được các nhà đầu tư mạo hiểm có khả năng chấp nhận rủi ro cao thường là giao dịch các cặp đồng tiền để tìm kiếm sự chênh lệch giá, Bitcoin, hoặc nếu đầu tư vào cổ phiếu thì chọn những công ty có tính chất đầu cơ cao. Những kênh đầu tư này có lợi nhuận cao và rủi ro cực kỳ cao, biến động nhanh. Đó là điều họ mong muốn và thích thú, là tính chất riêng của nhóm nhà đầu cư có khẩu vị rủi ro cao nhất này.
Dù có khẩu vị rủi ro như thế nào, thiết nghĩ cũng nên trang bị cho mình những kiến thức về đầu tư, thị trường, quản trị rủi ro. Học, đọc, hiểu báo cáo tài chính, phân tích doanh nghiệp, phân tích vĩ mô, học cách đầu tư trái phiếu… trước khi thực sự lâm chiến để tránh những tổn thất không đáng có và bảo vệ được thành quả đầu tư.
